Opnieuw krijgt de zaak van Julio in de Telegraaf dd. heden volop aandacht, zowel op de voorpagina als in een paginagroot artikel op bladzijde vijf. Ja, in tegenstelling tot mijn zo ongeveer ingesleten gewoonte om het altijd over de Televaag te hebben, noem ik het dagblad dit keer maar eens bij de officiële naam. Feit is dat de krant zich er direct na Julio’s arrestatie aan heeft bezondigd om zijn privacy te schenden. Feit is echter ook dat de krant de enige is die zolang de nachtmerrie inmiddels voor Julio en zijn gezin duurt, is doorgegaan met uitgebreide berichtgeving terwijl door andere dagbladen met enkele zinsneden werd volstaan. Daarbij liet de krant bovendien zien niet te blijven volharden in de aanvankelijk aangeslagen toon. Na enig napluiswerk ontdekte ik dat het stokje in dezen ook is overgenomen van Arnold Burlage door Charles Sanders.
Goed.
‘Hereniging vol emotie’, luidt de kop op de voorpagina. Een foto erbij van Julio die zijn vrouw en zijn op hem lijkende zus stevig omarmt. Voor de foto en een videoreportgage waarop Julio zijn Grethe terugziet bij haar aankomst op het vliegveld van Buenos Aires, zie:
http://www.telegraaf.nl/binnenland/8634114/__Julio_Poch_en_vrouw_herenigd__.html
De kop op pagina vijf luidt: ‘Het is nog niet voorbij’.
En inderdaad, het is nog niet voorbij.
Niet op 12/01/11 maar op 10/01/11 beginnen de verhoren van twaalf Transavia-vliegers. “Zeker acht zullen voor Poch getuigen”, meldt de krant, “drie of vier tegen hem.”
Drie of vier tegen hem? Een van de mannen verkeert in dubio???
“Belangrijk worden met name de verhoren van T.W. en E.R.B.,” lees ik (in tegenstelling tot de krant vermeld ik hier gewoontegetrouw uitsluitend de initialen van betrokkenen).”
Julio vertelt dat hun advocaat verklaarde dat die twee meteen na aankomst in Nederland melding maakten van het gesprek in restaurant Gado Gado op Bali. “In werkelijkheid hebben ze daar bijna drie jaar mee gewacht”, stelt hij en vervolgt: “Ik ben geen rancuneus mens, ik hoop alleen dat T en E volgende week in Den Haag de waarheid spreken. Prachtige kans om schoon schip te maken!”
Hij gelooft niet dat ze zijn arrestatie of gevangenschap ooit hadden gewild of verwacht. Het puzzelt hem alleen of ze mogelijk zo hebben gehandeld om zijn reputatie te ruïneren.
Stel dat het werkelijke antwoord hierop ‘ja’ zou zijn. Let wel: ik zeg
stel. Ik ben benieuwd welke vraag ofwel vragen Julio in dat geval nog meer aan hen heeft.
In #261 vestigde PLS er al de aandacht op hoe de justitiële consequenties in dat geval kunnen uitpakken.
‘Er is een lange reeks fouten gemaakt”, is Julio van mening. “Naast de verkeerde vertaling van eerdere getuigenissen van T.W. en E.R.B. door een slechte tolk is ook het gesprek destijds op Bali krom uitgelegd. We spraken toen Engels, niet de moedertaal van mij en ook niet van mijn collega’s. Twee van hen trokken daarop de conclusie dat ik bekend zou hebben. Want: ‘Dit kan Poch alleen zeggen als hij aan die dodenvluchten heeft meegedaan’. Onzin! Straks moeten ze in exacte woorden verklaren wat toen is uitgesproken. Zonder eigen uitleg. Ik weet dat we toen in algemene zin over het regime discussieerden. Ik zei dingen, ook over de dodenvluchten, die al lang en breed in de media waren gepubliceerd en bij het publiek bekend waren.”
Mogelijk maakt Julio wat betreft dat laatste toch een onjuiste inschatting. Allereerst is gebleken dat de gemiddelde Nederlander slecht is in het onthouden van historische feiten. Voorts is Argentinië heel ver bij het bed van de gemiddelde Nederlander vandaan. Ik weet ook pas sinds ik me met de zaak van Julio bezighoud en daardoor van alles over deze geschiedenis ben gaan lezen dat het wel heel erg in het kwadraat ten onrechte is dat een cabaretier (Van Muiswinkel) in de afgelopen week Che Guivera in één adem noemde met Jezus en Boeddha. Tot slot is er nog altijd de emotionele impact. Voorbeeld. De ene mens gruwt van een bepaalde gebeurtenis, een ander stelt vast dat zulke dingen nou eenmaal gebeuren of tracht deze te verzachten. Een opmerking over het gedrogeerd zijn van de mensen die uit de vliegtuigen zijn gegooid
kan in die laatste zin bedoeld zijn: gelukkig hebben ze er geen weet van gehad. Op het moment dat de andere gesprekspartner nog in de ontzetting zit zal een dergelijke verzachting zijn doel niet bereiken, eerder het tegendeel.
De verhoren moeten leiden tot de definitieve vrijheid van Julio, hoopt en verwacht de Argentijnse advocaat Gerardo Ibañez. Hij stelt: “Deze zaak is ook voor Argentinië uniek omdat Poch de eerste piloot is die als ‘vlieger des doods’ werd aangeklaagd. De onderzoeksrechter moest en zou daarom scoren, de druk op hem was groot. Hij is geheel afgegaan op verklaringen van voormalige collega’s van Julio die naar mijn mening verkeerd zijn vertaald en verkeerd zijn geïnterpreteerd. Niemand hier kende Poch uit de tijd van de junta.”
De krant brengt een eerdere uitspraak van de advocaat van deze collega’s in beeld. “Als Poch op Bali een fabeltje heeft verteld, moet hij zo snel mogelijk vrij komen.” Zij heeft laten weten dat zij bij hun verklaringen blijven.
Intussen gaat ook het verhaal dat deze mannen spijt hebben van hun verklaringen (advocaat Geert-Jan Knoops bij Pauw & Witteman dd. 04/11, zie # 218).
Er gaan verhalen, altijd gaan er verhalen. En altijd wordt er geïnterpreteerd, betekenis gegeven vanuit eigen referentiekaders.
In de verhoren die volgende week plaats gaan vinden zal Het Uur U zich aandienen.
Met Julio hoop ik dat T en E volgende week in Den Haag de waarheid spreken. En zij niet alleen!
Grethe die ook tijdens het Bali-diner aanwezig was, zegt er het volgende over: “We willen ze natuurlijk niet onder druk zetten, maar dit is hun grote kans om in een correcte procedure opnieuw hun getuigenissen te doen. Destijds, toen ze in NL voor de speciaal overgekomen onderzoeksrechter Sergio Torres verklaarden, werkte deze toe naar het doel om mijn man te kunnen vervolgen. Hij bouwde zijn zaak op, met vooringenomen vragen. In Den Haag is straks alles anders.”
Torres die ernaartoe werkte om Julio te kunnen vervolgen. Want tja, waar kwam bijvoorbeeld dat ESMA-verhaal vandaan? Door wie werd dat eigenlijk ingegeven?
Grethe stelt: “Justitie en politiek in Argentinië, daar heb je als gewoon mens geen vat op.”
Waar heb je als gewoon mens (geen) vat op?
Dankzij de oprichters van de Foundation Justice for Julio Poch (gewone mensen, toch?) is er veel actie. Met onder meer het gevolg dat door de Nederlandse advo van Julio, Mr. Geert-Jan Knoops, dd. 21/12/11 bij de Inter-Amerikaanse Mensenrechten Commissie een aanklacht tegen dit land is ingediend wegens schending van de rechten van Julio om een eerlijk en onafhankelijk proces te krijgen. En enkele dagen nadien kwam Julio op borgtocht vrij.
Aan de zaak van Lucia de B wijdde Elsbeth Etty in NRC-Handelsblad een behartenswaardige column. Zij raadt aan
‘Het proces’ van Kafka te lezen of, dichterbij huis
‘In Wonderland’ van Otten. Het laatst genoemde boek is gebaseerd op de nachtmerrie die Otten doormaakte als gevolg van het onderzoek in de RaRa-zaak, waarbij haar partner een tijdje terrorismeverdachte is geweest. Het boek vertelt hoe diep een mens gewond kan raken door voorwerp van justitieel onderzoek te zijn, hoe ondermijnend het is voor het vertrouwen in jezelf en de omgeving, hoe alle persoonlijke verhoudingen jarenlang beladen blijven door niet meer dan een uit de lucht gegrepen verdenking.
“Met macht toegeruste instituties, die wij nodig hebben omdat zij onmisbaar zijn voor onze veiligheid, kunnen gewild of ongewild verwoestingen aanrichten in het leven van willekeurige mensen die tussen de raderen komen”, stelt Etty. “Inleving is de enige manier waarop we onszelf kunnen beschermen tegen een ethisch nihilisme en een extreem moreel scepticisme dat gelijkstaat aan wantrouwen in de mogelijkheid van rechtvaardigheid. En inleving is tegelijk de manier waarop we voldoende wantrouwen kunnen mobiliseren om die instituties te corrigeren. De vrijheid is afhankelijk van waakzaamheid en democratische controle. Het wantrouwen van burgers die zich verantwoordelijk voelen, is de voorwaarde voor herstel van vertrouwen in de instituties van de macht.”
Vervolgens brengt Etty hulde aan de bezorgde burgers die zich het lot hebben aangetrokken van Lucia de B. Die hulde breng ik hier maar eens aan degenen die zich er sterk voor hebben gemaakt dat Julio tenminste een eerlijk proces zou krijgen: de oprichters van de Foundation Justice for Julio Poch. En ook aan Mr. Geert-Jan Knoops die zich inzet voor degenen die de underdog zijn geworden in het rechtssysteem en aan het einde van hun juridische en financiële Latijn zijn.
Terug naar de column van Etty.
Ze bericht dat Maarten ’t Hart zich van een van de rechtszittingen tegen Lucia de B scherp herinnert dat de OVJ de verdachte toebeet: “U bent zo geraffineerd te werk gegaan dat er geen sporen zijn.” Commentaar van Maarten ’t Hart: “Toen ik de rechtszaal uitliep dacht ik: aldus kun je iedereen overal van beschuldigen. Zo dadelijk kunnen twee agenten op mij afstappen en zeggen: u bent gearresteerd voor moord. Als ik dan vraag: moord, op wie, kunnen zijn zeggen: u bent zo geraffineerd te werk gegaan dat we dat niet weten.”
Etty: “De zin ‘aldus kun je iedereen overal van beschuldigen’ brengt je natuurlijk bij het begin van
‘Het proces’ van Kafka (‘Iemand moest Josef K. belasterd hebben, want zonder dat hij iets kwaads gedaan had, werd hij op een ochtend gearresteerd.’)” Met het vervolg van de zaak van Lucia de B voor ogen neemt zij de lezer mee naar het slot van het verhaal: Josef K. krijgt de doodstraf en ziet op het laatste moment nog de schim van een mens. “Wie was het? Een vriend? Een goed mens? Iemand die medelijden had? Iemand die helpen wilde? Was het een enkeling? Waren het allen? Was er nog hulp mogelijk? Waren er tegenargumenten die men vergeten had?” Geen enkele bezorgde burger had zich getoond, niemand had tegenargumenten aangevoerd. Dus wordt Josef K afgemaakt als een hond. “Als wij de doodstraf niet hadden afgeschaft, was dat ook met Lucia de B gebeurd”, stelt Etty.
Dat denk ik dus ook.
Ik citeer Grethe opnieuw: “De strijd is niet gestreden, ik maak me geen illusie. Pas als Julio op Schiphol is geland, is hij echt vrij.”
Al meer dan eens heb ik betoogd absoluut niet te weten of Julio zich wel of niet schuldig heeft gemaakt aan doodsvluchten. Het is me inmiddels echter wel duidelijk dat er nog altijd 0,0 aan bewijs is gevonden en dat de hele zaak uitsluitend is gebaseerd op verhalen waarbij de onderzoeksrechter vooringenomen te werk is gegaan. En dat er al vele malen karaktermoord op Julio (en zijn familie) is gepleegd. Door de media, door allerlei lieden die op fora met reacties kwamen als ‘Ophangen en heel zijn stamboom arresteren’ (op 28/12/10 nog op de site van het AD naar aanleiding van hun bericht “‘Moordpiloot’ Poch toch op borgtocht vrij’).
In het boek van Otten zoekt de vrouw van wie het leven door justitie overhoop is gehaald contact met de inmiddels gepensioneerde rechter-commissaris die het RaRa-onderzoek leidde. Deze geeft toe dat de zaak met hem op de loop was gegaan: “Ik moest wel, ik moest scoren, met namen van verdachten komen ten koste van alles.”
Geldt dit ook voor Torres?
Elsbeth Etty besluit haar column als volgt: “Maar excuus maken doet hij niet. Wat zijn slachtoffers uiteindelijk enige verlichting geeft, is dat de rechter-commissaris zich lijkt te schamen. Schaamte, berouw, excuses: die genoegdoening mag Lucia de B niet onthouden blijven. De functionarissen en magistraten die het recht hebben beschaamd kunnen bijdragen aan vertrouwensherstel. Eenvoudig door zelf schuld te bekennen. Anders blijft de schaamte bij de schuldeloze, zoals bij Josef K. in ‘Het proces’, die sterft als een hond ‘alsof de schaamte hem zou overleven’.”
Aan wie is in de zaak van Julio de schaamte?
Ik laat de vraag bewust open. Zodat alle betrokkenen die dit eventueel lezen bij zichzelf te rade kunnen gaan.
Daarbij wil ik ook een van Julio’s vragen die door de Telegraaf terecht aandachttrekkend in een streamer is geplaatst betrekken: “Waarom is er nimmer een Kamervraag gesteld over de uitlevering van een Nederlands onderdaan?”
Wat heeft de politiek in deze hele zaak gedaan? En nagelaten? Waar hebben onze politieke vertegenwoordigers zich eventueel voor te schamen?
In de Telegraaf van vandaag blikken Julio en Grethe ook terug op de afgelopen vijftien maanden.
Grethe: “Ik heb vreselijke tijden gehad, was depressief, compleet in een shock na zijn aanhouding (…) in kranten lees je en op televisie zie je hoe je man wordt neergesabeld zonder enig bewijs.”
Julio: “Één dag, 48 uur, een week… Dat dacht ik toen ik 22 september 2009 werd aangehouden. Elke keer rekende ik er vast op vrij te komen. En nog is het niet voorbij. Mijn grootste angst was dat ik zou sterven in gevangenschap. Dat mijn vrouw, kinderen en kleinkinderen daarmee zouden moeten leven.”
Hij vertelt dat hij uitgerekend op de dag waarop hij en zijn Grethe 35 jaar getrouwd waren, in het kantoor van Torres moest verschijnen. Op de achtergrond, door het raam, kon hij het Sheratonhotel zien waarhet stel in 1975, op de twaalfde verdieping, hun huwelijksnacht vierde.
Ze houden elkaar vast, houden zich vast aan elkaar. Hebben inmiddels weer in elkaars armen kunnen slapen. En wachten op de dingen die komen gaan. Ze hopen bij elkaar te blijven tot het bericht komt dat Julio terug kan naar NL.
Zal dat bericht komen?
En zo ja, hoe vrij zal Julio dan zijn om nog naar zijn familie in Argentinië af te reizen?
Wanneer ben je vrij?
Hoe vrij zijn al diegenen die betrokken zijn bij deze zaak?
Welke wegen kunnen zij zo nodig bewandelen om zich weer vrij te maken? Elsbeth Etty heeft daarvoor de nodige tools aangedragen.
Wat de wensen zijn van Julio en Grethe voor het nieuwe jaar? Rehabilitatie van Julio, herstel van zijn goede naam.
Wanneer zijn wij, mensen, werkelijk van harte bereid elkaar een schone lei te geven? Wat is daarvoor nodig? Wat hebben we daar zelf in te doen en wat hebben anderen daarin te doen?
De Telegraaf bericht: “Er zijn meer dan duizend verdachten uit de periode 1976 – 1983, toen de militaire junta in Argentinië heerste. Van hen zitten 250 mensen achter de tralies, 120 zijn er in detentie gestorven en 80 werden tot op heden veroordeeld, onder wie juntaleider Videla zelf. In de zaak van Julio Poch is na zijn arrestatie in 2009 geen spat bewijs gevonden, niet één getuige heeft zich gemeld. Maar president Cristina Kirchner zal oorlogsmisdaden weer vol op de politieke kaart zetten, met de verkiezingen op komst.”
In de bijdrage waarmee ik deze thread opende bracht ik onder meer Simon Wiesenthal in beeld die niet rustte voordat alle nazi’s die zich schuldig hadden gemaakt aan genocide voor de rechtbank zouden zijn verschenen.
Waarin verschilt Kirchner van hem?
Nee, zij geeft evenmin als Wiesenthal een schone lei.
Is daarin anders dan de joodse man die ik destijds eveneens ter sprake bracht. Die man waarvan de hele familie was omgebracht in concentratiekampen en die zich op de dag van Jom Kippoer, de dag van de vergeving, in zijn gebed heel bewust ook altijd richting de Duitsers, richting de Japanners richtte.
Voor welke benadering men ook kiest: het kan en mag nooit zo zijn dat mensen die zich niet schuldig hebben gemaakt aan misdaden tegen de menselijkheid het moeten ontgelden.
Nog even terug naar een uitspraak van Mr. Ibañez: “De zaak is voor Argentinië uniek omdat Poch de eerste piloot is die als ‘vlieger des doods’ werd aangeklaagd.”
Er was/is toch ook nog die andere piloot, de helikoptervlieger (H)Emir Sisal Hess die een week na Julio werd gearresteerd?
Ook nog maar eens even op zijn naam gegoogled. Laatste berichten die ik heb kunnen vinden zijn nog steeds van medio vorig jaar. Wie houdt zich eigenlijk (nog) met hem bezig?
Soms helpt het om bij een zoekactie ook een kijkje te nemen bij ‘afbeeldingen’. Bij de bij Hess opduikende plaatjes trof ik een opmerkelijke illustratie aan die laat zien hoe de fantasie met mensen op de loop kan gaan. 'Impressie' heet het werk dat is afgebeeld bij berichtgeving over de doodsvluchten:
Tot slot voor nu nog een opmerkelijke vondst: de namen in typend van de getuigen tegen Julio en muizend naar ‘afbeeldingen’ kwam ik (via Firefox) bij een van hen niet alleen een hele trits foto’s tegen van Julio maar ook de afbeelding van mijn logo hier op Airwork. Ook maar eens op onderzoek uitgegaan of dit logo eveneens deel uitmaakt van de ‘afbeeldingen’ die aan de naam van Julio zijn gekoppeld. Nada.