Diana
Active member
Veel beoefenaren van deze tak van luchtsport maken wel de vergelijking met een slipcursus voor automobilisten. Je leert namelijk je voertuig (vliegtuig) ook in uitzonderlijke situaties zeer nauwkeurig te sturen, zoals je dat van tevoren gepland hebt. In de vliegsport betekent dit dat je optimaal gebruik gaat maken van de derde dimensie, die nu juist zo karakteristiek is voor de luchtvaart.
De talloze vliegfiguren die in de ontstaansgeschiedenis van de kunstvliegerij uitgewerkt zijn, zijn door de Spaanse luchtmacht-kolonel Jose L. Aresti, enkele decennia geleden in een soort handboek uitvoerig beschreven en vastgelegd in een reeks standaardsymbolen. Het (leren) vliegen van deze figuren is niet alleen ontzettend leuk, maar je wordt beslist ook een betere vlieger, wat dus bovendien de algehele vliegveiligheid ten goede komt.
==Opleiding==
Er zijn weinig opleidingen die voorzien in een echte aerobatics-training. Bij Wings over Holland wordt een basiscursus Aerobatics gegeven. Op Nationaal Zweefvliegcentrum Terlet worden aerobatics lessen gegeven voor zweefvliegtuigen, wat een goede inleiding kan zijn in aerobatics met motorvliegtuigen. Verdere opleidingen worden vooral in het buitenland gegeven, met name Engeland, Duitsland en Oost-Europa. Dit zijn vaak speciale vakantiecursussen.
==Brevet==
Er is geen apart brevet of aantekening voor het vliegen van aerobatics. Je kunt aerobatics zowel met een PPL als met een CPL vliegen, maar zodra er werving en/of betaling bij komt kijken is een CPL verplicht.
==Wedstrijden==
Behalve door individueel aerobatics te beoefenen, kun je ook plezier beleven aan kunstvliegen middels wedstrijden. Zowel op nationaal als op internationaal niveau worden er competities georganiseerd.
De wedstrijdvluchten moeten worden gevlogen met split-second timing, exacte snelheid, hoogte, stand van het vliegtuig ten opzichte van de horizon, controle over zaken als windsnelheid, temperatuur en een uiterst precieze planning van alle afzonderlijke figuren. Ieder klein foutje zoals een bocht de verkeerde kant op, duwen in plaats van trekken, een rol de verkeerde kant op kan de vlieger zijn kans op de overwinning kosten. Al deze kleine foutjes leveren hem nul punten op voor dit figuur.
De programma's worden gevlogen in een ”Aerobatic Box”, dit is een zone van een kubieke kilometer lucht, boven of dichtbij het vliegveld. Op de grond liggen witte lappen zodat de vlieger duidelijk kan zien waar hij vliegt in de box. Iedere keer dat hij de box uitvliegt kost hem dat strafpunten. Op de grond wordt dit door "hoekjuryleden" gecontroleerd. De ondergrens van de box hangt af van het niveau van de vlieger. Voor de beginnende Sportsman piloot is het 450 meter. Voor de ervaren Unlimited vlieger is de ondergrens 100 meter.
==Jurering==
De vluchten worden beoordeeld door een team van 3 tot 10 juryleden, elk geholpen door twee assistenten, een schrijver en iemand die het komende figuur afroept. Ieder jurylid beoordeelt elk afzonderlijke figuur zowel als de positionering binnen de box. Er zijn reglementen die aangeven waarvoor puntenaftrek moet worden gegeven. Men werkt altijd van een 10 terug naar 0.
Exacte lijnen van 45/90 graden zijn belangrijk. Het recht rollen is van belang. Voor iedere 5 graden afwijking wordt al een punt aftrek gegeven.
Elk jurylid heeft een kopie van de figuren die de piloot gaat vliegen. Op dit papier zijn de figuren grafisch weergegeven volgens het "Aresti Systeem". Ieder figuur heeft een moeilijkheidsgraad, genoemd "K-factor". Deze K-factor is gebaseerd op de moeilijkheid van het te vliegen figuur.
De scores van de jury worden vermenigvuldigd met het aantal jury-leden om tot een totaalscore te komen. Een speciaal computer-programma verwerkt deze scores om voorkeur enz. te voorkomen. Zo worden bijv. de hoogste en de laagste score niet meegeteld. Iedere wedstrijdklasse, Basic-Sportsman-Intermediate-Advanced en Unlimited vliegt een aantal programma's:
- Basic: 2x het bekende programma (known compulsary)
- Sportsman: Bekende programma's en onbekend programma.
- Intermediate: Bekend programma, onbekend programma en vrij programma.
- Advanced: Bekend programma, onbekend en vrij programma.
- Unlimited: Bekend programma, onbekend programma, vrij programma en 4 minuten Free-style. De Unlimited-vlieger moet in staat zijn alle denkbare figuren te vliegen.
Het onbekende programma mag niet geoefend worden en vraagt dus veel van de vlieger.
==Vliegtuig==
De meeste privé-vliegers vliegen in de Sportsman-klasse. Op dit niveau kan men namelijk ook meedoen met toestellen met beperkte aerobatic performance, zoals de Cessna 150 Aerobat, de Scheibe Sperling en de Fuji. Voor hogere klassen moet men de beschikking hebben over kisten als de Superdecathlon, Pitts Special, of Zlin 50, die in Nederland maar sporadisch aanwezig zijn.
Hoewel het een redelijk jonge sport is, zal het spectaculaire en opwindende karakter duidelijk zijn. In Nederland houdt vooral de bij de KNVvL aangesloten vereniging Vliegen is 'n kunst (VINK) zich bezig met het kunstvliegen, onder andere door het organiseren van de Dutch Open National Aerobatic Championships (DONAC).
VINK heeft zijn thuishonk bij Wings over Holland op het vliegveld Lelystad.
==Beroep==
Het is een dure sport die eigenlijk alleen uit te voeren is als je genoeg sponsors hebt. Er je beroep van maken is alleen mogelijk als je daarnaast nog een andere bron van inkomsten hebt. Een volledig inkomen is bijna onmogelijk.
De kosten voor het onderhouden van het speciale vliegtuig, reis- en verblijfkosten, trainingskosten etc. zijn niet te halen uit de vergoeding die je krijgt als kunstvlieger op luchtvaartshows. Ook sponsors vergoeden niet genoeg om er volledig van te kunnen leven. De meeste kunstvliegers hebben een vliegschool of een ander luchtvaartgebonden bedrijf. Hun naam als kunstvlieger werkt aldus als promotie voor hun bedrijf.
Veel van de aerobatics-uitvoeringen tijdens luchtvaartshows worden uitgevoerd door luchtmacht- of marinevliegtuigen en -helikopters. Voor de krijgsmacht is het een ideale gelegenheid zichzelf te promoten bij het grote publiek - en jongeren te interesseren voor het vak.
De talloze vliegfiguren die in de ontstaansgeschiedenis van de kunstvliegerij uitgewerkt zijn, zijn door de Spaanse luchtmacht-kolonel Jose L. Aresti, enkele decennia geleden in een soort handboek uitvoerig beschreven en vastgelegd in een reeks standaardsymbolen. Het (leren) vliegen van deze figuren is niet alleen ontzettend leuk, maar je wordt beslist ook een betere vlieger, wat dus bovendien de algehele vliegveiligheid ten goede komt.
==Opleiding==
Er zijn weinig opleidingen die voorzien in een echte aerobatics-training. Bij Wings over Holland wordt een basiscursus Aerobatics gegeven. Op Nationaal Zweefvliegcentrum Terlet worden aerobatics lessen gegeven voor zweefvliegtuigen, wat een goede inleiding kan zijn in aerobatics met motorvliegtuigen. Verdere opleidingen worden vooral in het buitenland gegeven, met name Engeland, Duitsland en Oost-Europa. Dit zijn vaak speciale vakantiecursussen.
==Brevet==
Er is geen apart brevet of aantekening voor het vliegen van aerobatics. Je kunt aerobatics zowel met een PPL als met een CPL vliegen, maar zodra er werving en/of betaling bij komt kijken is een CPL verplicht.
==Wedstrijden==
Behalve door individueel aerobatics te beoefenen, kun je ook plezier beleven aan kunstvliegen middels wedstrijden. Zowel op nationaal als op internationaal niveau worden er competities georganiseerd.
De wedstrijdvluchten moeten worden gevlogen met split-second timing, exacte snelheid, hoogte, stand van het vliegtuig ten opzichte van de horizon, controle over zaken als windsnelheid, temperatuur en een uiterst precieze planning van alle afzonderlijke figuren. Ieder klein foutje zoals een bocht de verkeerde kant op, duwen in plaats van trekken, een rol de verkeerde kant op kan de vlieger zijn kans op de overwinning kosten. Al deze kleine foutjes leveren hem nul punten op voor dit figuur.
De programma's worden gevlogen in een ”Aerobatic Box”, dit is een zone van een kubieke kilometer lucht, boven of dichtbij het vliegveld. Op de grond liggen witte lappen zodat de vlieger duidelijk kan zien waar hij vliegt in de box. Iedere keer dat hij de box uitvliegt kost hem dat strafpunten. Op de grond wordt dit door "hoekjuryleden" gecontroleerd. De ondergrens van de box hangt af van het niveau van de vlieger. Voor de beginnende Sportsman piloot is het 450 meter. Voor de ervaren Unlimited vlieger is de ondergrens 100 meter.
==Jurering==
De vluchten worden beoordeeld door een team van 3 tot 10 juryleden, elk geholpen door twee assistenten, een schrijver en iemand die het komende figuur afroept. Ieder jurylid beoordeelt elk afzonderlijke figuur zowel als de positionering binnen de box. Er zijn reglementen die aangeven waarvoor puntenaftrek moet worden gegeven. Men werkt altijd van een 10 terug naar 0.
Exacte lijnen van 45/90 graden zijn belangrijk. Het recht rollen is van belang. Voor iedere 5 graden afwijking wordt al een punt aftrek gegeven.
Elk jurylid heeft een kopie van de figuren die de piloot gaat vliegen. Op dit papier zijn de figuren grafisch weergegeven volgens het "Aresti Systeem". Ieder figuur heeft een moeilijkheidsgraad, genoemd "K-factor". Deze K-factor is gebaseerd op de moeilijkheid van het te vliegen figuur.
De scores van de jury worden vermenigvuldigd met het aantal jury-leden om tot een totaalscore te komen. Een speciaal computer-programma verwerkt deze scores om voorkeur enz. te voorkomen. Zo worden bijv. de hoogste en de laagste score niet meegeteld. Iedere wedstrijdklasse, Basic-Sportsman-Intermediate-Advanced en Unlimited vliegt een aantal programma's:
- Basic: 2x het bekende programma (known compulsary)
- Sportsman: Bekende programma's en onbekend programma.
- Intermediate: Bekend programma, onbekend programma en vrij programma.
- Advanced: Bekend programma, onbekend en vrij programma.
- Unlimited: Bekend programma, onbekend programma, vrij programma en 4 minuten Free-style. De Unlimited-vlieger moet in staat zijn alle denkbare figuren te vliegen.
Het onbekende programma mag niet geoefend worden en vraagt dus veel van de vlieger.
==Vliegtuig==
De meeste privé-vliegers vliegen in de Sportsman-klasse. Op dit niveau kan men namelijk ook meedoen met toestellen met beperkte aerobatic performance, zoals de Cessna 150 Aerobat, de Scheibe Sperling en de Fuji. Voor hogere klassen moet men de beschikking hebben over kisten als de Superdecathlon, Pitts Special, of Zlin 50, die in Nederland maar sporadisch aanwezig zijn.
Hoewel het een redelijk jonge sport is, zal het spectaculaire en opwindende karakter duidelijk zijn. In Nederland houdt vooral de bij de KNVvL aangesloten vereniging Vliegen is 'n kunst (VINK) zich bezig met het kunstvliegen, onder andere door het organiseren van de Dutch Open National Aerobatic Championships (DONAC).
VINK heeft zijn thuishonk bij Wings over Holland op het vliegveld Lelystad.
==Beroep==
Het is een dure sport die eigenlijk alleen uit te voeren is als je genoeg sponsors hebt. Er je beroep van maken is alleen mogelijk als je daarnaast nog een andere bron van inkomsten hebt. Een volledig inkomen is bijna onmogelijk.
De kosten voor het onderhouden van het speciale vliegtuig, reis- en verblijfkosten, trainingskosten etc. zijn niet te halen uit de vergoeding die je krijgt als kunstvlieger op luchtvaartshows. Ook sponsors vergoeden niet genoeg om er volledig van te kunnen leven. De meeste kunstvliegers hebben een vliegschool of een ander luchtvaartgebonden bedrijf. Hun naam als kunstvlieger werkt aldus als promotie voor hun bedrijf.
Veel van de aerobatics-uitvoeringen tijdens luchtvaartshows worden uitgevoerd door luchtmacht- of marinevliegtuigen en -helikopters. Voor de krijgsmacht is het een ideale gelegenheid zichzelf te promoten bij het grote publiek - en jongeren te interesseren voor het vak.