Goedemiddag allemaal,
Ik ben bang dat met de huidige regelgeving dit een steeds groter probleem gaat worden voor de Nederlandse vliegers die in het buitenland hebben gewoond.
Samenvatting van mijn ‘ervaring’ wat betreft VGB;
Sinds 2010 was ik werkzaam in Turkije. In oktober 2016 heb ik selectie gedaan bij Transavia Services GmbH, de Duitse Transavia met base Munchen. Op de eerste selectiedag is mij gevraagd het aanvraagformulier voor een VGB in te vullen aangezien het bedrijf de ervaring had dat bij mensen met buitenlandervaring het lang kon kunnen.
Elke maand belde ik richting het ministerie om te vragen wat de voortgang is van het onderzoek. Vaak kwam het antwoord “We wachten nog op informatie uit het buitenland” of “Stuur ons zoveel mogelijk informatie op over je verblijf in Turkije”. Bijvoorbeeld een uitdraai van een blanco strafblad wat ik toentertijd heb ingestuurd.
Transavia heeft mij wel een contract aangeboden voordat het VGB binnen was. Dit risico durfden ze wel te nemen. Aangezien ze dringend mensen nodig hadden kon ik zo alvast starten met de training. In maart 2017, zes weken na mijn aanstelling bij Transavia, heb ik het eerste concept besluit ontvangen met als voornemen het VGB te weigeren. Ik had nog wel de mogelijkheid om extra informatie in te sturen.
Al in een vroeg stadium heb ik contact opgenomen met de VNV. Zoals hier al eerder is geschreven moet je dat zeker doen! Samen met de advocaat van de VNV hebben we bezwaar aangetekend en extra informatie opgestuurd. De meest onbenullige dingen eigenlijk, alleen maar om aan te tonen wat voor leven ik daar had.
Het mocht niet baten, in april kwam de afwijzing met als motivering:
‘De AIVD is verplicht om te onderzoeken of informatie in het buitenland kan worden ingewonnen. Dat doet deze dienst door regelmatig te onderzoeken of samenwerkingsrelaties met buitenlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten kunnen worden aangegaan, juist ook om het mogelijk te maken voor veiligheidsonderzoeken persoonsgegevens uit te wisselen. De AIVD let daarbij vooral op de democratische inbedding van deze inlichtingen- en veiligheidsdiensten, de manier waarop deze diensten de mensenrechten respecteren, de kwaliteit van de gegevens die deze diensten verstrakken en de wijze waarop de diensten omgaan met vertrouwelijke gegevens.
Op grond van de uitkomsten van dit onderzoek heeft de AIVD geconcludeerd dat het momenteel onwerkelijk en/of onverantwoord is om met de inlichtingen- en veiligheidsdienst van Turkije een samenwerkingsrelatie aan te gaan en voor veiligheidsonderzoeken persoonsgegevens uit te wisselen Daarom kan de AIVD voor dit onderzoek niet voldoende gegevens opvragen over de afgelopen periode’
Het komt erop neer dat de AIVD bepaald met wie ze wel en met wie ze niet willen samenwerken. Ook maken ze niet openbaar met wie ze wel of niet samenwerken. Informatie die je zelf instuurt moet nog door de AIVD worden geverifieerd. Let wel, het duurde in mijn geval 5 maanden om tot deze conclusie te komen!
Na nogmaals bezwaar aan te hebben getekend en wederom een afwijzing was de laatste stap voor een rechtsgang om voor een onafhankelijke commissie mijn kant van het verhaal te doen. De AIVD zou daar ook aanwezig bij zijn. Inmiddels duurde het voor Transavia allemaal te lang en heeft mij, met het oog op het einde van het Munchen avontuur, ontslagen (overigens met goede afspraken!).
Wederom samen met de VNV heb ik mij voorbereid op het gesprek met de onafhankelijke commissie. De commissie bestond uit drie heren met kennis over luchtvaart en veiligheid. De AIVD was ook aanwezig. Dit gesprek vond in Juli 2017 plaats, 9 maanden na mijn VGB aanvraag. Het gesprek was zeer formeel maar had het idee dat de commissieleden mij zeer goed begrepen. Verschillende argumenten hebben we aangedragen, waarvan er sommige hier al door andere zijn benoemd.
- Vanuit Turkije was 80% van al mijn vluchten richting West-Europa, waaronder Amsterdam. Dit is geen enkel probleem.
- Ik geef toestemming om mijn persoonsgegevens met de ‘onbetrouwbare’ veiligheidsinstanties van Turkije te delen. De AIVD hoeft mij daarin niet te beschermen.
- Ik ga vliegen vanuit Munchen, waarom heb ik überhaupt een Nederlands VGB nodig? (antwoord: PH- geregistreerde kisten)
- Artikel 8 van de wet veiligheidsonderzoeken: ‘Een verklaring kan slechts worden geweigerd, indien onvoldoende waarborgen aanwezig zijn dat de betrokkene onder alle omstandigheden de uit de vertrouwensfunctie voortvloeiende plichten getrouwelijk zal volbrengen of indien het veiligheidsonderzoek onvoldoende gegevens heeft kunnen opleveren om daarover een oordeel te geven.’ Het kan worden geweigerd, maar het moet dus niet.
- Inmiddels had ik bij een ander Duits bedrijf gesolliciteerd en een Duits veiligheidsonderzoek laten doen (ZuP). Binnen 5 weken lag de goedkeuring op de mat. Hoe kan het zijn dat ik als Nederlander niet in Nederland kan werken, maar wel in Duitsland?
Ik had het gevoel dat de commissie aan mijn kant stond. Helemaal toen we het punt aankaartte dat ik het Duitse VGB wel heb ontvangen. De AIVD antwoordde dat ieder land zijn eigen regels bepaald. Een commissie-lid opperde dat iedereen in Europa gelijke rechten en kansen heeft. Maar wij als vliegers die in het Buitenland ervaring hebben opgedaan worden benadeeld. Dat terwijl we de wet volgen en ons, zoals het hoort, uitschrijven als je langer dan 3 maanden niet meer in Nederland woont.
Ondanks mijn positieve gevoel was de uitkomst van de commissie voor mij ook negatief. Wellicht omdat ik met de verkeerde gedachte het gesprek inging. De commissie kijkt niet of ik nou wel of niet te vertrouwen ben, maar kijkt alleen naar hoe de AIVD heeft gehandeld. En die hebben correct de wet gevolgd! Wellicht speelde ook mee dat ik inmiddels niet meer bij Transavia werkte een een Duits onderzoek had gedaan bij een ander bedrijf. Het was sowieso al te laat. Mede daarom heb ik besloten om niet naar de rechter te gaan en mijn verlies te nemen.
Het is een lang verhaal geworden maar uiteraard blijft ik het onterecht vinden. Ik snap heel goed hoe jullie je nu voelen. De belangen zijn voor jullie nog groter dat die voor mij toen. Ik denk dat wij als vliegers, samen met de VNV, hier veel meer aandacht aan moeten besteden. Meer druk uitoefenen om de wet aan te passen. We hebben nu eenmaal veel Nederlandse piloten die in het buitenland wonen of hebben gewoond. Het kan toch niet zo zijn dat die veroordeeld zijn tot een baan buiten de Nederlandse grenzen? Of nee wacht, de AIVD adviseert mij nu om de komende 8 jaar te wonen in een land waar wél mee wordt overlegt. Welke landen dat zijn kunnen ze alleen niet zegen…
Veel succes, als ik ergens bij kan helpen ben ik daartoe bereid.
Groeten,