VTO 2: Vliegveiligheid Oefen en Test Centrum [VOTC]

[Diana]

• Algemeen

Tijdens de Vaktechnische Opleiding voor leerling-vliegers is vliegveiligheid een centraal onderwerp. Veel aspecten hiervan komen gedurende vliegopleiding aan bod in bijvoorbeeld de Elementaire Militaire Vlieger Opleiding [EMVO]. Een specifieke training op het gebied van vliegveiligheid moet echter worden gevolgd in cursussen van het Vliegveiligheid Oefen en Test Centrum [VOTC], het kleinste zelfstandige onderdeel van de Koninklijke Luchtmacht. Het VOTC is hét kenniscentrum van de Luchtmacht op het gebied van zelfredzaamheid onder vijandige of anderszins extreme omstandigheden. De afdeling Instructie & Trainingen verzorgd overlevingstrainingen voor vliegtuigbemanningen van alle vliegtuigtypes. Vliegend personeel wordt er niet alleen op getraind om in en op het water de overlevingskansen te optimaliseren, maar ook de zelfredzaamheid in geïsoleerd, dan wel vijandelijk gebied wordt aangeleerd en beproefd. Kortom het overleven als vlieger in verschillende omstandigheden met behulp van de daarvoor bedoelde vlieguitrusting.

• Para-ditching & Sea-survival

Het VOTC verzorgt trainingen met survival-uitrustingen van alle vliegtuigtypes voor zowel natte (zwembad, zee) als droge drills. De trainingen zijn verschillend per vliegtuigtype. Zo wordt helikoptervliegers in het oefenbassin geleerd hoe zij uit een te water geraakt toestel kunnen ontsnappen. Dit gebeurd door middel van een ingenieus apparaat, de Helicopter Underwater Egress Trainer (HUET). Eenmaal onderwater gedompeld, moet de bemanning zich zien te bevrijden. Jachtvliegers leren door middel van parasailing hoe zij zich, na in het water terecht te zijn gekomen, van hun parachute moeten ontdoen.

Voor leerling-vliegers op de Pilatus PC-7 staan twee onderdelen centraal; het omgaan met de vliegveiligheidsuitrusting en het zogenaamde dinghy drillen. Het eerste onderdeel bestaat uit het opdoen van de kennis en kunde om in voorkomend geval met de vliegveiligheiduitrusting van de PC-7 te werken. Zaken als het gebruik van signaalfakkels en reddingsvesten etc. komen daarin aan de orde. Het zogenaamde dinghy drillen behandeld het gebruik van het eenpersoons reddingsvlot, de dinghy. De leerling-vlieger leert hierbij zichzelf in een noodsituatie op het water te redden door onder andere in het reddingsvlot te klimmen.

Vlieger tijdens dinghy drill​

• Personnel Recovery

Op het VOTC worden tevens trainingen verzorgt in de zelfredzaamheid onder uiteenlopende omstandigheden. Hierbij moet je denken aan het overleven in geïsoleerd en/of vijandelijk gebied. Het kernwoord in deze cursussen is omvat in de Engelse term Personnel Recovery;

Personnel Recovery [PR]: The sum of military, diplomatic and civil efforts to effect the recovery and reintegration of isolated personnel.​

Het VOTC verschaft vliegend personeel de kennis en kunde om in voorkomend geval in verschillende omstandigheden te kunnen overleven en terugkeren naar eigen troepen. De trainingen zijn grofweg in te delen in twee categorieën. Enerzijds het overleven in gebied zonder vijandelijke dreiging, anderzijds het overleven in gebied met vijandelijke dreiging. Het is vanzelfsprekend dat de reactie van de militair vlieger in deze twee scenario’s geheel divers is.

Een onderkomen en vuur, twee centrale survivalelementen​

De zelfredzaamheid in niet-vijandelijk gebied omvat met name de kennis en kunde van de basisprincipes van overleven. Dat houd onder andere in om voor eigen welzijn te waken, onderkomen te verschaffen en in vuur, water en voeding te voorzien. Kortom vuur leren te maken en te gebruiken, slaapplekken bouwen, de eetbaarheid van planten kennen, water filteren, navigeren, bushcraft etc. Ook wordt je aangeleerd verschillende diersoorten te slachten, schoon te maken en te koken. Dit is voor veel cursisten een eerste keer en wellicht confronterend, maar het vormt een cruciale overlevingstechniek en wordt als dusdanig aangeleerd. Een keer kijken naar overlevingsprogramma’s op televisie, zoals bijvoorbeeld Ultimate Survival, geeft een inzicht in verschillende van deze handelingen.

Het overleven in vijandelijke omstandigheden heeft een geheel ander karakter en vormt een soort uitbreiding van het standaard overleven (in niet-vijandelijk gebied). Zonder verder op details in te gaan in deze kennisbank gaat het in deze trainingen met name gaat over handelingen en attitude. Elementen als verplaatsen zonder op te vallen, camouflage van onderkomens en het uitwissen van sporen komen aan bod, maar ook zaken als doorzettingsvermogen en mentale veerkracht worden je in deze trainingen aangeleerd. Ook het gedrag in krijgsgevangenschap en kenmerken en optreden van de tegenpartij worden hierin behandeld.

Het terugkeren naar eigen troepen is het uiteindelijke doel van overleven in vijandelijk gebied​

De PR fase bij het VOTC wordt grotendeels in de praktijk beoefend. Enerzijds op het terrein van het VOTC zelf als op oefenterreinen in binnen- en buitenland, afhankelijk van het type training dat wordt gegeven. De praktijktraining van het krijgsgevangenschap wordt ook binnen de defensieorganisatie beoefend. Het VOTC is zoals gezegd het kenniscentrum van de Koninklijke Luchtmacht op het gebied van zelfredzaamheid –met een gerenommeerde status in zowel binnen –als buitenland. De instructeurs zijn extreem bekwaam –sterker nog; zij hebben zelf alle trainingen doorlopen voordat zij die functie kunnen vervullen.

De survivaltrainingen aan het VOTC kunnen fysiek en mentaal als zwaar worden ervaren en zijn niet voor iedereen even leuk. Onder andere hierdoor zijn er in de loop der jaren veel spookverhalen ontstaan over de cursussen. Onthoud echter dat de trainingen op professionele basis worden verzorgd en een cruciaal element kunnen vormen in het geval er zich een noodsituatie voordoet –of het nu om een vredes- of conflictsituatie gaat.

• NB
De volgorde en samenstelling van de trainingen is uiteenlopend. In het algemeen is het zo dat met name de PR trainingen van het VOTC tegen het einde van de VTO worden gevold. Na afronding van de VTO moet het vliegend personeel op reguliere basis opfriscursussen volgen wat betreft survival en uitrusting.